Phải đeo hàm duy trì bao lâu sau niềng răng để tránh tái phát?

Tái phát liên quan đến các yếu tố thay đổi sau niềng răng và độ tuổi thay đổi theo thời gian. Những yếu tố liên quan đến quá trình niềng, di chuyển răng bao gồm mô lợi, mô quanh răng. Yếu tố khớp cắn, yếu tố liên quan đến áp lực mô mềm và các giới hạn thay đổi của hàm răng chúng ta.

Thứ 1: Yếu tố lợi, mô nha chu

Chúng ta biết rằng quanh răng luôn có dây chằng nha chu cũng như bộ phận bám dính giữ răng ở vị trí ổn định, khi răng di chuyển đến vị trí mới thì các bộ phận này cũng di chuyển, tái cấu trúc theo, chỉ khi dây chằng nha chu cũng như các bó sợi đàn hồi trên xương ổ tái cấu trúc xong, còn trước đó, nó sẽ luôn có xu hướng kéo răng trở lại đúng vị trí ban đầu. Các bó sợi có thời gian tái cấu trúc lâu nhất là sợi đàn hồi quanh cổ răng với thời gian ổn định lên đến hơn 8 tháng. Bởi vậy, răng cần cố định trong một khoảng thời gian đủ lâu cho các bó sợi trưởng thành ở vị trí mới. Hoặc có thể nha sĩ sẽ sử dụng một phẫu thuât nhỏ, làm đứt các bó sợi và chờ sự lành thương, khi đó quá trình tái cấu trúc sẽ nhanh và đỡ rủi ro hơn.

Chính vì vậy các bạn thấy, với những bạn yêu cầu tháo sớm đám cưới, sắp sửa đi du học nước ngoài, hay vì một lý do đặc biệt nào đó. Thì các bạn sẽ đối diện nguy cơ tái phát rất cao.

Thứ 2: Yếu tố khớp cắn

Có nhiều yếu tố liên quan đến khớp cắn, ở hàm răng khỏe mạnh thì các tiếp xúc cả 2 hàm phải bằng nhau, không có chỗ cao chỗ thấp, khi đó lực đặt lên răng sẽ ổn định. Ngoài ra cơ sinh học vận động hàm, cắn nghiến cũng cần tính đến. Trong những trường hợp sau niềng răng, không tạo ra tiếp xúc khớp cắn đều nhau, các cản trở khi di chuyển hàm thì những lực quá mức này sẽ khiến răng di chuyển và tái phát sau đó.

Chính vì vậy việc điều chỉnh khớp cắn cũng như lập kế hoạch khớp cắn ngay trước khi niềng răng là rất quan trọng. Bác sỹ chỉnh nha nên kết hợp chặt chẽ với bác sỹ khớp cắn, không chỉ để kiểm soát các vấn đề về tái phát mà còn để đảm bảo không bỏ sót chẩn đoán cũng như tạo ra 1 hàm răng lành mạnh, ăn nhai thoải mái sau khi niềng.

Mặt khác điều chỉnh khớp cắn nha sĩ chỉ tính toán được trên những vận động ăn nhai cơ bản, các bất thường như nghiến răng, siết chặt răng thì phải làm máng nhai để duy trì kết quả lâu dài.

Các bạn tưởng tượng, hàm răng bạn đang lệch lạc, hô, móm hay thưa răng …Tuy có những lệch lạc nhưng đã ăn nhai quen ở vị trí đó bao nhiêu năm nay. Khi sắp lại răng cho đều thì đương nhiên ăn khớp 2 hàm sẽ thay đổi, từ đó kéo theo nhiều sự thay đổi khác. Kiểm soát khớp cắn là rất quan trọng.

Thứ 3: Áp lực mô mềm và giới hạn của hàm răng

Bất cứ khi nào có thể, nha sĩ nên kết thúc niềng răng ở vị trí mà các răng ở cân bằng trong khoảng trung hòa, khoảng trung hòa là khoảng giữa được giới hạn bởi lưỡi phía trong và môi má phía ngoài. Đây là những mô mềm di động nằm kẹp hàm răng. các bạn đừng nghĩ lưỡi hay môi má mềm như vậy thì khi cử động sẽ yếu hơn hàm răng cứng chắc. Nếu xâm phạm vào khoảng trống của lưỡi, tức là kéo răng vào trong quá mức, lực đẩy của lưỡi sẽ làm các răng ngả ra phía ngoài, tình huống này đặc biệt hay gặp trong khi kéo lùi răng của hàm dưới.

Với những trường hợp có cắn hở do tật đẩy lưỡi, do nuốt sai từ thế, nha sĩ phải đảm bảo loại bỏ hoàn toàn nguyên nhân thì mới cho kết quả điều trị tồn tại lâu dài. Khi có nong hàm cũng phải duy trì đủ lâu tối thiểu là 4 năm.

Thứ 4: Yếu tố tái phát do sinh lý, độ tuổi

Luôn có những sự thay đổi liên quan đến các giai đoạn phát triển hoặc theo độ tuổi. Trong độ tuổi tăng trưởng thì sự thay đổi là nhanh và mạnh mẽ, sau khi hết tăng trưởng cũng vẫn có sự thay đổi mặc dù ít hơn. Như vậy các bạn thấy hàm răng ở trong một môi trường luôn có sự biến đổi, không có gì ngạc nhiên khi sự đều đặn của răng cũng thay đổi theo trong suốt cuộc đời. Và những thay đổi nhỏ từ từ như vậy có lẽ nên được xem là bình thường sinh lý trên bất cứ bộ răng nào.
Vì vậy theo độ tuổi một số tác giả đề xuất: Với người trưởng thành đeo duy trì càng lâu càng tốt, với trẻ đang ở tuổi thanh thiếu niên tối thiểu là 3 năm.