Tiêu chí tháo niềng răng: Không phải cứ răng đều là tháo được
Quá trình niềng răng sẽ gặp rất nhiều khó khăn, thời gian điều trị kéo dài, vì vậy thời điểm tháo mắc cài luôn là mong muốn của hội niềng răng. Nhưng tiêu chí để đánh giá có thể tháo được mắc cài là như thế nào? Bạn hãy tham khảo thông tin bác sĩ My trực thuộc khoa nắn chỉnh răng tại nha khoa Thùy Anh cung cấp dưới đây để có cái nhìn khách quan hơn đối chiếu vào ca của mình.
Tiêu chí tháo niềng răng
Niềng răng là một chuyên ngành khoa học trong lĩnh vực điều trị y tế, do đó bất cứ một can thiệp nào đều có chỉ định – tháo mắc cài cũng không ngoại lệ. Việc lượng hóa các tiêu chí kết thúc điều trị có thể tạo ra sự không đồng thuận, do quan điểm khác biệt giữa các nhà lâm sàng. Tuy vậy, vẫn tồn tại các “kim chỉ nam” để bác sĩ dựa vào đánh giá. Đó là sự kết hợp của các yếu tố: nụ cười đẹp thẩm mỹ, khớp cắn chức năng tốt, sự ổn định vị trí răng và xương hàm dưới, khả năng thích nghi của cơ với khớp cắn mới.
Yếu tố thứ nhất: Nụ cười đẹp
Thế nào là một nụ cười đẹp sau chỉnh nha? Chúng tôi đã trao đổi với các bạn trong số trước của chương trình. Cần nhấn mạnh rằng, ngoài các yếu tố lượng giá, nụ cười còn mang tính cá nhân hoá.
Nữ diễn viên Hollywood với nụ cười có đường cười cao, ngách hành lang rộng hai bên, tuy nhiên vô cùng tươi tắn. Như bạn thấy, bạn hài lòng với thẩm mỹ nụ cười và gương mặt, thì đó là điều kiện đầu tiên để kết thúc chỉnh nha. Nếu bạn còn muốn cải thiện vấn đề gì, hãy trao đổi với bác sĩ. Nha sĩ của bạn sẽ không ngại, vì họ luôn sẵn sàng để giúp đỡ bạn.
Một trường hợp bạn khách hàng nữ khớp cắn ngược điển hình, lộ ít răng trên. Nếu chỉ dừng lại ở việc giải cắn ngược thì thời gian điều trị rất nhanh 1-1,5 năm. Nhưng để có kết quả như hình bên phải: nụ cười tươi hơn, đánh lún răng cửa dưới và lộ gần như toàn bộ răng trên sẽ cần thời gian hơn. Sự cố gắng của bác sĩ và bạn trong 2.5 năm.
Yếu tố thứ hai. Khớp cắn chức năng
Phải có sự kết hợp giữa yếu tố thẩm mỹ và chức năng thì mới bền vững. Có những bạn sau tháo mắc cài, nhưng ăn nhai khó, hở răng cửa hoặc chạm không đều răng sau, thậm chí đau nhức. Các trường hợp kể trên thực sự không ai mong muốn, vì vậy chúng ta cần điều trị ở cơ sở nha khoa có chuyên môn tốt hạn chế vấn đề này.
Năm 1972, Andrew- cha đẻ của ngành chỉnh nha hiện đại- đã đưa ra 5 tiêu chí để đạt được khớp cắn chức năng ổn định- vẫn đang được áp dụng cho tới ngày nay:
Thứ 1: Sự lồng múi tương quan hai hàm
Theo Andrew, sẽ có các trình tự tiếp xúc cố định lần lượt giữa múi răng trên với múi hố của răng hàm dưới tương ứng. Để dễ hình dung, các bạn có thể quan sát dạng tiếp khớp lợp ngói từ răng nanh trở ra phía sau – hay đơn giản hơn nữa, là ít khoảng trống nhất giữa các răng hàm. Điều này là rất quan trọng tạo nên khớp nhai tốt và ổn định vị trí hàm dưới. Nếu không lồng múi tốt, cơ thể sẽ có phản ứng thích nghi để đạt được vị trí này, bằng cách nghiến chặt, gây nên mòn răng, nặng hơn có thể tổn hại khớp Thái Dương Hàm. Tuy nhiên, không phải ca điều trị nào cũng đạt được sự lồng múi toàn bộ, ví dụ sự bất thường trong kích thước các răng 3, 4, 5, tình trạng mòn răng trước đó hay đơn giản là trường hợp thiếu răng.
Case lâm sàng về một trường hợp đã chỉnh nha trước đó – tuy nhiên khớp cắn phía sau chưa lồng múi tốt, trục răng còn chìa, độ cắn chìa lớn, răng cửa bên bị xẻ kẽ làm giảm kích thước. Như vậy có thể thấy, tiêu chí chỉnh nha sẽ khác nhau giữa các bác sĩ, cũng như ở các thời điểm khác nhau – điều này là không thể tránh khỏi. Kết quả với điều trị Geaw- fix khớp cắn sau 2 năm lồng múi toàn bộ. Khe răng cửa bên chúng tôi tư vấn phục hình để khôi phục lại hình thể răng.
Thứ 2: Độ tip (độ nghiêng gần xa)
Độ tip được biểu hiện bằng việc thân răng hơi nghiêng xa nhẹ và chân răng song song – nghiêng theo trục thân răng. Thân răng có độ tip sai sẽ làm các răng không đồng trục, bất cân xứng hai bên. Còn chân răng nếu không song song và đồng trục với thân thì nguy cơ tái phát sau chỉnh nha rất cao. Hiểu một cách đơn giản, khi tháo mắc cài, thân răng sẽ bị kéo về đúng hướng của chân răng từ đó gây xuất hiện khe hở tái phát. Các trường hợp trên, nha sĩ sẽ cần tinh chỉnh lại mắc cài hoặc bẻ dây để sửa.
Thứ 3: Độ torque (độ nghiêng ngoài trong)
Khác với độ tip, độ torque biểu hiện bằng hình ảnh thân răng cụp chìa và vị trí của chân răng trong xương.
Một case lâm sàng dưới đây – mặc dù nụ cười thẩm mỹ và lồng múi tốt, nhưng chúng tôi vẫn muốn tinh chỉnh vị trí răng cửa trên vào trong bản xương nhiều hơn. Thời gian có thể thêm 2 – 3 tháng, nhưng độ ổn định của khớp cắn thì chắc chắn sẽ tốt hơn.
Theo nghiên cứu, răng cửa dưới tạo góc 90 – 95 độ với mặt phẳng hàm dưới, răng cửa trên 116 độ với mặt phẳng khẩu cái, sẽ đạt được thẩm mỹ tối ưu lẫn sự ổn định khớp cắn. Tuy vậy, trên lâm sàng, vẫn có những khoảng giá trị dao động mà trong giới hạn cho phép.
Trong khớp cắn hạng 3, việc ngả trục răng cửa trên, ép trục răng cửa dưới là không thể tránh khỏi để bù trừ sự sai lệch do xương, điều này cũng tương tự ở các ca hô hạng 2. Với kỹ thuật dây thẳng, sự bù trừ này là khá lớn khiến nụ cười không đẹp, ngày nay việc áp dụng thành công kĩ thuật Geaw, qua việc thay đổi mặt phẳng nhai, xoay nhẹ mặt phẳng hàm dưới từ đó khiến răng bù trừ này ít nhất. Không phát hiện được sự sai lệch xương khi kết thúc điều trị hạng 3 là một thành công thực sự của bác sĩ chỉnh nha. Để làm được điều này, ta sẽ cần thời gian nhiều hơn, kết quả sau 2.5 năm – thời gian không quá dài nhưng kết quả thật tuyệt vời.
Thứ 4: Không còn sự xoay răng – Không khe thưa giữa các răng
Các răng xoay sẽ dẫn đến sự tiếp xúc khớp không tối ưu. Vấn đề này không nên xảy ra ở vùng răng trước, còn ở vùng răng hàm, một số trường hợp, nha sĩ có thể chỉnh xoay hơi quá mức để bù trừ lại sự tái phát có thể xảy ra.
Khe thưa nên được đóng lại để tránh vấn đề dắt thức ăn và thẩm mỹ, tuy nhiên trong trường hợp do kích thước răng bé, thì nên được phục hình để khôi phục lại hình thể như trường hợp chúng ta vừa trao đổi trên.
Thứ 5: Đường cong spee phẳng
Hình ảnh trên đây miêu tả đường cong spee sâu – răng cửa dưới trồi – tăng độ cắn sâu. Xử lý các vấn đề chiều đứng luôn là thách thức cũng như mất thời gian nhất trong chỉnh nha. Trung bình lún răng cửa dưới có thể mất 3 – 6 tháng, hay các ca lún toàn hàm giảm hở loại có thể mất 1 năm. Do lực lún là lực nhẹ liên tục để tránh tiêu chân răng, nên thời gian điều trị phải phù hợp với sinh lí di chuyển răng. Cắn sâu sẽ làm cho hàm dưới bị bó hẹp trong hàm trên, từ đó cản trở chuyển động, lâu ngày là nguy cơ bệnh lý khớp. Do đó, kiểm soát spee phẳng và điều trị cắn sâu là tiêu chí quan trọng trước khi kết thúc điều trị chỉnh nha.
Yếu tố thứ ba: Sự ổn định vị trí răng và XHD, khả năng thích nghi của cơ với khớp cắn mới
Khi há ngậm, hàm dưới không bị trượt để tìm được vị trí cắn khít tối đa. Nếu hoạt động này diễn ra bất thường, khớp cắn của bạn có thể lồng múi chưa đủ vững, có điểm cản trở khớp cần được loại bỏ, hoặc thói quen cơ thần kinh chưa thích nghi kịp, một trường hợp nữa cần quan tâm là bệnh lý nội tại ở khớp.
Hình ảnh trên là của bạn khách hàng đến với chúng tôi có tình trạng hô 2 hàm, đặc biệt có đau khớp kèm tiêu lồi cầu P. Ở các case này, thời gian điều trị và duy trì sẽ kéo dài hơn case khác khoảng 1 năm, dao động từ 3 – 3.5 năm để khớp và cơ có thời gian thích nghi. Vai trò của bác sĩ điều trị khớp là vô cùng quan trọng, giúp ổn định vị trí hàm dưới để bác sĩ chỉnh nha lồng múi khớp cắn tại vị trí đó.
Răng luôn có hệ thống dây chằng, sẵn sàng “kéo răng” ra khỏi vị trí chúng ta mong muốn. Hẳn bạn không xa lạ với tình trạng, tự dưng răng bị xoay, chỉ sau một đêm vì bung mắc cài. Hiện tượng này sẽ ít gặp hơn ở giai đoạn cuối trước khi tháo niềng, do răng đã quen với vị trí đó. Cần cố định răng ít nhất 3 tháng bằng chỉ thép toàn hàm để tránh sự tái phát này xảy ra.
Với chuyên ngành nắn chỉnh răng, thiết kế nụ cười hoàn hảo về mặt thẩm mỹ và chức năng là công việc quan trọng mà nha sĩ không thể bỏ qua, cần có các tiêu chí được trao đổi rõ ràng. Bạn cần xác định rằng: thời gian điều trị chỉnh nha cần tương xứng với tiêu chí đề ra và cần được thăm khám bởi nha sĩ có chuyên môn cao để có lộ trình điều trị hợp lý. Và nói tóm lại không phải cứ răng đều là tháo được mà có rất nhiều tiêu chí khác nhau thuộc 3 nhóm lớn bao gồm nụ cười đẹp – khớp cắn tốt – và vị trí hàm dưới ổn định.
Hi vọng thông tin bác sĩ My cung cấp ở trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tiêu chí để đánh giá tháo mắc cài từ đó có thể đối chiếu với tình trạng của mình. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với bác sĩ của chúng tôi theo địa chỉ dưới đây để được tư vấn cụ thể hơn.
NHA KHOA THÙY ANH – HỆ THỐNG NHA KHOA UY TÍN HÀNG ĐẦU VIỆT NAM
Chuyên sâu về: Niềng răng, trồng răng implant, trồng răng toàn hàm all on 4, nhổ răng khôn, điều trị cười hở lợi, bọc răng sứ, dán sứ veneer, điều trị khớp thái dương hàm…
Hotline: 0869.800.318 – 0965.800.318
Fanpage: fb.com/Thuyanhclinic.HN
Youtube: Youtube.com/nhakhoathuyanh