Vấn đề dắt thức ăn khi cấy ghép implant và cách khắc phục
Cấy ghép Implant là giải pháp thay thế răng mất hiện đại và được ưa chuộng nhất hiện nay. Tuy nhiên, sau một thời gian phục hình nhiều bệnh nhân gặp phải tình trạng dắt thức ăn. Cùng nghe phân tích của bác sĩ Huy – trực thuộc nha khoa Thùy Anh phân tích và đưa ra cách khắc phục hiện tượng này trong bài viết dưới đây nhé.
Nguyên nhân gây dắt thức ăn sau cấy ghép implant và cách khắc phục
Bạn cần phân biệt 2 khái niệm đọng thức ăn (food lodgment), và dắt thức ăn (food impaction):
– Đọng thức ăn (food lodgment): Là tình trạng đọng những mảnh vụn thức ăn, thức ăn nhuyễn xung quanh implant, chúng có thể loại được bỏ bằng cơ chế tự làm sạch sinh học như dòng chảy nước bọt, di chuyển lưỡi, lực cắn khớp, súc miệng mạnh… Đọng thức ăn là hiện tượng bình thường và không gây nhiều khó chịu.
– Nhồi nhét thức ăn (food impaction): Là do mất tiếp xúc điểm, sự xoay của răng sứ trên implant, sự nghiêng gần hoặc trồi răng đối diện, mất hoặc phục hình không tạo ra nhú lợi hoàn toàn giữa răng – implant, lực cắn khớp bất thường, múi chui…
Mặt khác, có 2 loại phục hình trên implant là phục hình tách rời và phục hình cả hàm răng liên kết thành một khối như cầu răng, hàm all giả all on 4. Với trường hợp liên kết các răng, trồng implant nguyên hàm all on 4 nối liền thành 1 khối, nên bạn hoàn toàn không bị dắt thức ăn ở các kẽ. Vì vậy thực ra nói răng implant luôn dắt thức ăn là không được chính xác. Trong bài viết này, bác sĩ Huy sẽ đề cập tới vấn đề dắt thức ăn trên implant đơn lẻ.
Các nguyên nhân khiến làm răng implant bị dắt thức ăn
Thứ 1: Do sự thay đổi tiếp xúc điểm qua thời gian giữa implant với răng thật
Chân răng thật đứng trong xương, xung quanh là hệ thống dây chằng nha chu kết nối cement chân răng và xương ổ. Hệ thống dây chằng quanh răng giống như chiếc giảm xóc, giúp răng có độ nhún mềm mại khi nhai đồ ăn (biên độ nhún của răng thật trong xương khoảng 20 micro).
Do hệ thống dây chằng, xương ổ quanh răng là hệ sống, cơ thể sống nên chúng có khả năng tái cấu trúc và thích nghi liên tục. Đặc thù mặt phẳng nhai dốc từ sau ra trước khiến các răng sau luôn có xu hướng đổ về phía trước. Hiện tượng này thường xảy ra trên những người mất răng lâu năm mà không trồng lại, răng sau luôn có xu hướng đổ về phía trước, trong khi các răng phía trước thì ít đổ về phía sau hơn. Từ tính chất dồn răng từ sau ra trước nên răng thật có độ chặt tiếp xúc tự nhiên. Nghĩa là các răng bị ép chặt vào nhau, khi răng ép chặt khe hở giữa 2 răng cũng ít đi và đương nhiên ít dắt thức ăn.
Ngược lại implant bám trực tiếp vào xương, nó không có hệ thống dây chằng giảm xóc như răng thật, implant đứng trong xương hàm và yên vị không hề dịch chuyển. Răng thật thì dịch chuyển mà implant lại đứng yên thì hiển nhiên sẽ có khe hở giữa implant và răng thật sau một thời gian sử dụng. Khi mới lắp răng bạn có thể thấy mình ăn uống bình thường, nhưng qua vài năm sau thì khe hở giữa implant – răng thật ngày một lớn. Đây là hiện tượng sinh lý thuộc về đặc tính implant.
Răng thật có độ nhún khoảng 20 micro nên khi mài chỉnh khớp cắn nha sĩ thường cho răng thật chạm nặng hơn ở trạng thái tiếp xúc đầu tiên, sau đó nghiến mạnh mới cho implant và răng thật chạm đồng thời. Đây là phương thức mài chỉnh đúng nhưng do răng thật bị nặng tiếp xúc theo chiều dọc nên dễ bị mất tiếp xúc điểm với răng bên cạnh theo thời gian. Xem chi tiết TẠI ĐÂY.
Tiếp xúc điểm giữa răng thật và implant cũng có thể bị hở do nha sĩ làm không chặt, do răng thật bị sâu, mẻ…
Cách khắc phục:
Nha sĩ sẽ tháo răng implant và đặt thêm sứ ở tiếp xúc. Hoặc hàn thêm tiếp xúc bên phía răng thật. Bởi lý do này nhiều nhà lâm sàng khuyến cáo nên dùng phục hình bắt vít cho răng hàm thay vì gắn cement, tiện sửa chữa khi xuất hiện khe hở dắt thức ăn. Tại Nha Khoa Thùy Anh chúng tôi sử dụng phục hình bắt vít 100% trường hợp răng hàm. Những đợt bảo dưỡng định kỳ chúng tôi luôn kiểm tra độ chặt tiếp xúc để có phương án bổ sung khi cần. Thông tin chi tiết XEM TẠI ĐÂY.
Thứ 2: Do bị hở nhú lợi
Rõ ràng chân răng thật luôn lớn hơn chân răng implant, từ đó phần cổ, giao giữa thân và chân implant cũng bé hơn răng thật rất nhiều. Điều đáng tiếc là các abutment bán sẵn kết nối chân răng implant cũng đều có kích thước bé hơn so với răng tự nhiên, dẫn đến răng implant bị thiết kế đường viên hẹp hay bị mất một phần hoặc hoàn toàn nhú lợi. Nhú lợi không lấp đầy vùng tiếp xúc, làm xuất hiện những khe hở rất lớn giữa 2 răng và đó là nguyên nhân gây ra dắt thức ăn mãn tính.
Cách khắc phục:
Tại Nha Khoa Thùy Anh với trường hợp bệnh nhân có kiểu hình lợi mỏng, chúng tôi sẽ cấy hơi âm xuống dưới mức xương, làm abutment cá nhân hóa, tạo hình- dựng trục các răng thật nghiêng đổ bên cạnh, tạo tiếp xúc dạng mặt phẳng diện rộng, bo kín không tạo khoảng trống với răng bên cạnh. Nói cách khác, cố gắng lấp kín nhú lợi ngay từ bước lập kế hoạch điều trị.
Vấn đề nhú lợi không kín thực sự là thách thức với nha sĩ khi cấy implant. Sử dụng abutment cá nhân hóa có ý nghĩa lớn trong việc kiểm soát tốt nhú lợi. Vì vậy với những yêu cầu cao, bạn nên lựa chọn các abutment cá nhân hóa thay vì abutment làm sẵn.
Thứ 3: Do hiện tượng tiêu xương do viêm quanh implant
Khi xương xung quanh implant bị viêm gây tiêu tụt xương dẫn đến thay đổi Embrasures, spillway spaces là các dốc tạo thành giữa các múi liên răng, chính các khoang tiếp xúc này có tác dụng làm lạc hướng viên thức ăn, không cho nhồi thức ăn xơ vào giữa 2 răng.
Thứ 4: Do các lực cắn khớp bất thường
Người bị mất răng lâu năm thường có khớp cắn bất thường như răng trên trồi xuống gây cài răng lược, múi chui, hay các răng cạnh khoảng mất răng bị nghiêng đổ nhiều.
Cách khắc phục:
Trường hợp khớp cắn lộn xộn nha sĩ cần có kế hoạch tái lập lại trước khi cấy implant. Những điều trị có thể bao gồm, dựng trục răng nghiêng đổ, đánh lún răng trồi.
Giả sử bệnh nhân mất răng hàm dưới mà răng hàm trên thõng xuống, khi đó khớp cắn sẽ bị gài khớp gây nhồi nhét thức ăn. Sang chấn hỏng implant lẫn răng thật.
Thứ 5: Do nha sĩ cấy implant bị sai vị trí
Trước khi đặt implant nha sĩ phải có hình ảnh giả lập của răng giả tương lai, sau đó cố gắng cấy implant ở vị trí trung tâm, implant thẳng trực, cách tương đối đều 2 răng bên cạnh. Trường hợp cấy implant lệch về bên nào cũng sẽ dẫn đến nguy cơ dắt thức ăn.
Với bệnh nhân lợi dày thì nha sĩ có thể cấy ngang mức xương, nhưng nếu mô lợi mỏng ví dụ chỉ 2-3mm. Nha sĩ nên cấy implant âm xương, để tạo độ dày lợi khoảng 4-5mm, khi đó sẽ dễ dàng tạo được dạng thoát dần của răng sứ và bịt kín tam giác đen.
Qua phân tích của bác sĩ Huy, hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ vấn đề dắt thức ăn khi phục hình implant. Về bản chất không có răng giả nào tốt như răng thật. Sử dụng răng implant nếu bạn tuân thủ lời dặn của nha sĩ, dùng chỉ nha khoa sau mỗi lần ăn, vệ sinh và bảo dưỡng định kỳ thì chất lượng ăn nhai rất tốt và vấn đề dắt thức ăn không phải nghiêm trọng.
NHA KHOA THÙY ANH – HỆ THỐNG NHA KHOA UY TÍN HÀNG ĐẦU VIỆT NAM
Chuyên sâu về: Niềng răng, trồng răng implant, trồng răng toàn hàm all on 4, nhổ răng khôn, điều trị cười hở lợi, bọc răng sứ, dán sứ veneer, điều trị khớp thái dương hàm…
Hotline: 0869.800.318 – 0965.800.318
Fanpage: fb.com/Thuyanhclinic.HN
Youtube: Youtube.com/nhakhoathuyanh