Thiết bị T Scan và ứng dụng trong điều trị khớp thái dương hàm

Chúng tôi vừa giới thiệu cấu tạo cơ bản của thiết bị T scan, liệu sự cải tiến của thiết bị có đem lại những ứng dụng hữu ích cho ngành nha, đặc biệt là chẩn đoán rối loạn hệ thống nhai hay không?

Trước tiên chúng ta phải biết, bất hài hòa khớp cắn là lý do dẫn đến tình trạng đau cơ, đau răng, đau miệng mặt, trong đó có tỷ lệ phần trăm cao của bệnh đau đầu căng thẳng mãn tính. Có nhiều công cụ có thể tạo ra một khớp cắn hoàn hảo và T scan là một trong những công cụ đó. Theo nghiên cứu của Dawson năm 2013, T scan giúp chẩn đoán chính xác tình trạng khớp cắn xấu, điều chỉnh máng nhai, cân bằng khớp cắn. 

Một y văn nữa của tác giả  Andrew Cobb năm 2013 cho thấy ứng dụng hiện nay trong thực hành nha khoa của hệ thống T scan bao gồm:

(1) Kiểm tra khớp cắn khi bắt đầu và kết thúc điều trị một cách toàn diện, giúp bệnh nhân có biểu đồ trực quan về tình trạng khớp cắn, từ đó bệnh nhân tin tưởng và nâng cao khả năng chấp nhận điều trị.

(2) Điều chỉnh máng nhai: ở những bệnh nhân khớp có cần điều trị bằng máng nhai, kết hợp T scan cùng giấy cắn giúp tăng độ chính xác lên cao và giảm bớt số lần điều chỉnh máng.

(3) Cân bằng khớp cắn, nhất là trong trường hợp hoàn tất điều trị chỉnh hình.

(4) Đánh giá khớp cắn trên răng Implant, nếu phục hình sứ trên chân răng Implant thường xuyên quá tải lực sẽ dẫn đến thất bại chân răng Implant, nhờ T scan có thể kiểm soát được tải lực này.

Trên lâm sàng, T scan cho ra hình ảnh khớp cắn đồ ứng dụng trong cụ thể từng vị trí khớp cắn như sau:
+ Khớp cắn đồ lồng múi tối đa được đánh giá đầu tiên, tức là bác sĩ sẽ cho bệnh nhân cắn ở tư thế mà các răng ở trên hai cung hàm có nhiều điểm tiếp xúc nhất, sau đó cho bệnh nhân cắn chặt trên cảm biến trong thời gian khoảng 3 giây. Bác sĩ sẽ đánh giá được số lượng và phân bố tiếp xúc nhai, cường độ tiếp xúc đó có tình trạng tiếp xúc quá mức ở cặp răng nào hay không. Bình thường khớp cắn lý tưởng có tiếp xúc nhẹ ở răng trước và nặng ở răng sau, với số lượng tiếp xúc nhai càng nhiều càng tốt. Nếu xảy ra tình trạng tiếp xúc quá mức, đặc biệt là quá mức ở răng trước sẽ cần phải điều chỉnh để khớp cắn về trạng thái cân bằng.

+ Khớp cắn đồ vận động ra trước là bác sĩ cho bệnh nhân trượt hàm dưới ra trước và lui sau khoảng 3 lần trên cảm biến điện tử nhằm đánh giá tiếp xúc nhai răng trước, răng sau và tốc độ nhả khớp của hàm.

Vị trí này cần đánh giá phân bố tiếp xúc ra trước ở hai bên có đồng đều hay không, có tiếp xúc quá tải ở răng trước không? Còn răng sau bình thường phải nhả khớp trong vận động ra trước trừ các trường hợp cắn chéo hay cắn hở răng trước, nếu răng sau không nhả khớp tức là đang xảy ra cản trở cắn khớp, lúc đó cần điều chỉnh để loại bỏ cản trở này.

Về thời gian nhả khớp và tiếp khớp được đánh giá trên cửa sổ hiện thị như hình dưới đây, có liên quan mật thiết đến tương quan cắn phủ, cắn chìa, và độ nghiêng ngoài trong của răng cửa trên. Nếu thời gian tiếp khớp càng nhiều tương ứng độ cắn phủ hoặc cắn chìa nhiều, thời gian nhả khớp càng nhanh tương ứng răng trước càng dốc.

+ Khớp cắn đồ vận động sang bên là vận động bệnh nhân thực hiện trên cảm biến điện tử lần lượt đưa hàm dưới sang trái rồi trở về lồng múi tối đa khoảng 3 lần, và tương tự thực hiện như đưa sang phải. Trong vận động này bác sĩ có thể đánh giá chức năng hướng dẫn sang bên là chức năng răng nanh hay chức năng nhóm. Nếu bệnh nhân thực hiện hướng dẫn nhóm thì tiếp xúc nhai chỉ phân bố đến múi gần răng số 6, tiếp xúc sau răng 6 được xem là cản trở khớp cắn. T scan lúc này không chỉ ghi nhận được cản trở ở vị trí nào mà còn đánh giá mức độ cản trở ở mức nhẹ, trung bình hay quá mức.

+ Khớp cắn đồ hoạt động nhai là yêu cầu bệnh nhân nhai trên cả biến điện tử trong khoảng 5 giây, bác sĩ sẽ đánh giá và so sánh sự khác biệt thói quen nhai giữa hai bên trái và phải. 

Tóm lại, hình ảnh khớp cắn đồ được ghi bởi T scan cho thấy tương quan khớp cắn đồng thời trên toàn bộ cung răng chứ không phải mỗi trên răng riêng lẻ hay từng phần như trong đánh giá bằng giấy cắn. Nên tất nhiên, bác sĩ sẽ có cái nhìn tổng quan chính xác hơn để đưa ra chẩn đoán tổng thể, điều trị và tư vấn giải thích cho bệnh nhân.

Bên cạnh đó, T scan còn cho phép đánh giá phân bố lực nhai mạnh hay yếu trên từng răng, hay thời gian nhả khớp hay tiếp khớp trong các vận động hàm và hoạt động nhai, cũng như hành trình vận động hàm từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc được ghi lại. Những tính toán này được thiết bị điện tử ghi lại khách quan chứ công cụ giấy cắn thông dụng không đánh giá được. Từ đó, độ chính xác tăng lên giúp có thể hoàn tất việc chỉnh khớp trong một lần hẹn, rất thuận lợi cho những bệnh nhân ở xa hay không có thời gian. T scan thực sự được ứng dụng rộng rãi trong các trường hợp phục hồi khớp cắn bằng răng sứ, chỉnh nha, hay điều trị khớp thái dương hàm.

Trên đây là những thông tin cơ bản của thiết bị T scan và những ứng dụng của máy trong điều trị ngành nha, hi vọng đã gửi tới các bạn những kiến thức nha khoa hữu ích và đáng quan tâm.