NIỀNG RĂNG MẮC CÀI
Khách hàng đã niềng răng
Tại sao chúng ta thương lờ đi sự mòn răng? Nha khoa Thùy Anh
Tác giả: Peter E. Dawson, D.D.S
Dịch: BS. Lê Sơn Tùng
Trong Khi làm thực hành mảnh phục hình, chúng ta thường hay gặp trường hợp bệnh nhân có nhu cầu phục hồi toàn diện mòn răng tiến triển. Đó là nỗi đau của những nha sỹ hành nghề chân chính, thực tế bệnh nhân có thể đã được khuyến cáo và có những điều chỉnh mang chất lượng dự phòng từ nha sỹ, nếu nha sỹ của họ nhận thức được tường minh nguyên nhân gây ra mòn răng và có sự quan sát tinh tế những biểu hiện sớm. Hãy nhớ, tiến triển trầm trọng mòn răng là có thể dự đoán – dự phòng được ngay giai đoạn sớm.
Nguyên nhân gây mòn răng là gì?
Có nhiều nguyên nhân gây mòn răng, trong đó phổ biến là do nghiến, đặc biệt là nhân cách yếu tức là dễ bị stress. Quan điểm này mang bản chất thụ động, vì không đưa ra được giải pháp can thiệp khách quan, tôi không hoàn toàn đồng ý, quá nghèo nàn khi đổ lỗi.
Những trường hợp mòn răng, hầu như luôn đến từ 1 nguyên nhân lớn là hàm dưới bị cản trở đạt đến vận động biên, có thể là cản trở răng sau – cản trở hướng dẫn răng cửa, thường thì cản trở răng sau là hay gặp. Cản trở nhóm răng trước chủ yếu do tai biến điều trị (điều trị không quan tâm đến khớp cắn) dẫn đến bo hẹp hình bao vận động chức năng, hoặc cản trở liên quan đến tương quan tâm.
Trước khi thảo luận sâu hơn về mòn răng, chúng ta buộc phải thừa nhận rằng mài mòn chỉ sẩy ra khi có sự cọ sát giữa những đơn vị răng đối với nhau, sự mài mòn này không hề có ích trong hoạt động chức năng. Và để có sự mài mòn cọ xát răng với răng thì phải khởi thủy từ vận động hàm dưới.
Cũng cần nói thêm, mòn răng hóa học cũng là 1 loại mòn răng và độc lập với những cản trở khớp cắn. Hãy cẩn thận, vì cản trở khớp cắn sẽ làm trầm trọng hơn vấn đề, chúng tôi đang nói về sự cộng hưởng
Nếu thiểu hiểu biết mảng cơ sinh học của vận động hàm dưới, chúng ta sẽ không thể nhốt những yếu tố nguyên nhân mòn răng, hay có kế hoạch dự phòng nó xẩy ra. Thăm khám tình trạng mòn răng sẽ không đầy đủ nếu không check cản trở khớp cắn – không nhìn ra những dấu hiệu chỉ điểm ban đầu – và di họa sẽ đến nếu để duy trì (không điều chỉnh) những cản trở khớp cắn đó.
Nguyên nhân mòn răng là gì?
Cản trở răng sau
Khi có mòn mặt lưỡi (mặt trong) của nhóm răng trước, hãy hình thành phản xạ là kiểm tra cản trở cắn răng sau – nguyên nhân phổ biến gây mòn răng.
Khi có lực thúc liên tục vào nhóm răng cửa hàm trên bởi răng cửa hàm dưới, do từ tương quan tâm, khi đóng hàm, có cản trở nhóm răng sau, buộc hà dưới trượt ra trước nhằm trốn cản trở và tìm lồng múi tối đa. Loại bỏ những cản trở răng sau vì thế tạo cơ hội cho vận động về tương quan tâm và đến lồng múi tối đa được trùng nhau, từ đó răng cửa hàm dưới không phải thúc mạnh vào răng của hàm trên như đã nói. Sai lầm nếu chúng ta là chỉ điều chỉnh nhóm răng trước để chúng chạm nhẹ hơn mà quyên mất điều chỉnh gốc rễ của vấn đề. Mài răng trước đi, chỉ tìm kiếm sự luẩn quẩn.
Bị bo hẹp đường bao vận động chức năng
Hướng dẫn răng trước là yếu tố quan trọng cho sự ổn định lâu dài của hoạt động hàm dưới. Một yếu tố khác là hãy tìm đặt vị trí, bình diện của nhóm răng trước để không vi phạm khoảng trung hòa, thiết kế nụ cười mang chất lượng ưu tiên chức năng, chính là tìm chính xác vị trí rìa cắn răng trước, phải đạt được điều này trước khi xác định đường bao vận động chức năng, cho nên hãy để nhóm răng trước làm công việc của mình, làm cho hướng dẫn trước cân đối hoàn hảo.
Cách điều trị tình trạng mòn răng
+ Rìa cắn răng trước đặt quá lùi về phía trong
Cản trở hình bao vận động chức năng: Đây là sai lầm nghiêm trọng dẫn đến sự mất ổn định do mòn răng, lung lay răng, di chuyển răng trước không mong muốn… Nhóm nguyên nhân thứ 2 làm giới hạn sai hướng dẫn trước trong tai biến chỉnh nha, tai biến phục hình (đặt vị trí và bình diện răng trước sai). Đau
xót, chúng tôi chỉ thấy 1 hoàn cảnh mà hướng dẫn sai răng trước không bị gây ra bởi nha sỹ mà là người ta tai nạn, chấn thương răng.
+ Rìa cắn răng cửa đặt quá nhô về phía ngoài
Nó không giới hạn hình bao vận động chức năng nhưng gây ra tình trạng bất ổn do xâm phạm khoảng trung hòa, đường đóng môi, phát âm và thẩm mỹ. Rìa cắn răng của hàm trên nên thiết kế bên trong làn môi đỏ khi phát âm “f” vị trí này rất tối ưu cho cả chức năng và thẩm mỹ
Chu ́ ý đặc biệt: Nếu như khi thiết kế không tái lập được tiếp xúc răng trước tại tương quan tâm thì chúng ta không bao giờ đạt được trạng thái nhả khớp răng sau khi hàm dưới trượt sang bên, trượt ra trước.
Vậy nên, tại tương quan tâm, nhóm răng trước nên để tiếp xúc đồng thời với nhau, đồng thời với tiếp xúc của răng sau với cường độ tiếp xúc 2 nhóm răng này bằng nhau.
Tại sao cùng trượt từ tương quan tâm mà vùng cọ xát răng cửa mòn nhiều hơn là vùng cọ xát răng sau?
Khi phức hợp lồi cầu – đĩa khớp đạt vị trí tương quan tâm, giả sử có cản trở răng sau, thì hệ thống cảm biến mang tính chất bảo vệ của cơ thể xung quanh và ngay tại vùng cản trở sẽ kích hoạt cơ chân bướm ngoài nhằm mục đích nâng hàm dưới di xung quanh vùng cản trở (trượt). Nếu không có cơ chế tự bảo vệ này thì chắc chắn 100% lực đóng hàm sẽ tác động thẳng lên cản trở răng sau, và tác động rất mạnh đến khớp thái dương hàm.
Chúng ta hiểu, tính bắt gặp cản trở và tính trượt như một sự đánh đổi, răng trước sẽ bị tác động mạnh vì nó bị giới hạn, nó không thể trượt vì hàm dưới sẽ thúc vào hàm trên trong điểm cuối của sự trượt đó. Trường hợp khớp cắn hở thì răng trước sẽ đáp ứng thế nào? Trả lời: Chúng sẽ di chuyển ra khỏi vùng va đập và dẫn tới lung lay, mòn răng trầm trọng. Cách tốt nhất là điều chỉnh để răng trước và răng sau cùng tiếp xúc đồng đều tại tương quan tâm.
Công thức để có 1 khớp cắn lý tưởng
Tại tương quan tâm – các răng tiếp xúc cùng lúc và đều lực. Từ tương quan tâm, có hiện tượng nhả khớp hoàn toàn răng sau khi hàm dưới trượt sang trái, sang phải, ra trước. Sự nhả khớp này do răng trước hướng dẫn, sự nhả khớp răng sau này làm duỗi nhóm cơ nâng hàm, lúc này cơ chân bướm ngoài co để đưa hàm dưới di chuyển sang bên, ra trước từ vị trí tương quan tâm.
Nhả khớp răng sau kết hợp với hướng dẫn răng trước hoàn hảo sẽ giảm tải lực nén lên khớp Thái dương hàm, giảm lực tải theo chiều dọc lên nhóm răng trước, đây cũng chính là bí mật để giải quyết các vấn đề về mòn răng. Vì nhóm răng sau không bao giờ chà xát lên nhau (chà xát nghĩa là tiếp xúc nhau trong 1 biên độ giao động theo chiều ngang nào đó) vì vậy răng sau không thể mòn kể cả bệnh nhân bị nghiến răng (đây là nghiến trung tâm, nghiến lệch tâm gây mòn răng chính là hậu quả của không có hướng dẫn trước tốt). Răng sau chỉ có thể chạm nhau ở tương quan tâm. Tất cả vận động hàm rời tương quan tâm đều nhả khớp răng sau. Công thức đơn giản cho khớp cắn lý tưởng vì thế là “đường ở vùng răng trước và điểm cho vùng răng sau”.
Công thức này trở thành mục tiêu của điều trị khớp cắn trong chỉnh nha, phục hình và mài chỉnh. Tôi từng điều trị cho hàng ngàn bệnh nhân với triết lý đơn giản này và tôi tổng kết sau nhiều năm theo dõi là bệnh nhân rất thoải mái, kết quả tạo ra ổn định. Tôi có đủ bằng chứng cho kết luận này.
Các kết quả minh chứng cho tầm quan trọng của kiến thức về tương quan tâm và tính hợp lý của việc tạo ra hướng dẫn răng trước nhả khớp răng sau khi hàm dưới di chuyển từ tương quan tâm. Luận điểm này cũng là cơ sở ngăn chặn sự mòn răng. Nếu tạo ra một hướng dẫn tốt, chúng ta sẽ thấy có rất ít sự mòn răng hoặc có thể là không mòn thậm chí trong nhiều năm trời theo dõi.
NHA KHOA THÙY ANH – HỆ THỐNG NHA KHOA UY TÍN HÀNG ĐẦU VIỆT NAM
Chuyên sâu về: Niềng răng, trồng răng implant, trồng răng toàn hàm all on 4, nhổ răng khôn, điều trị cười hở lợi, bọc răng sứ, dán sứ veneer, điều trị khớp thái dương hàm…
Hotline: 0869.800.318 – 0965.800.318
Fanpage: fb.com/Thuyanhclinic.HN
Youtube: Youtube.com/nhakhoathuyanh
