Giải kẹt và tăng tốc chỉnh nha với kỹ thuật chẻ xương vỏ – Corticotomy
Trong chỉnh nha, rất nhiều tình huống bác sĩ kéo mãi mà 1 vài chiếc răng vẫn không chịu nhúc nhích, hoặc bệnh nhân muốn rút ngắn thời gian điều trị càng nhiều càng tốt do đòi hỏi công việc hoặc sự khó chịu khi gắn khí cụ kéo dài. Phương pháp điều trị chỉnh nha có sự hỗ trợ Corticotomy (CATO) được đề xuất như một kĩ thuật giúp đẩy nhanh quá trình di chuyển răng và đặc biệt rút ngắn đáng kể thời gian điều trị
Trong bài viết hôm nay, bác sĩ Mai trực thuộc khoa nắn chỉnh răng nha khoa Thuỳ Anh sẽ thông tin tới bạn kỹ thuật Corticotomy (CATO) – Gia tốc chỉnh nha bằng phương án cắt xương vỏ. Cùng tìm hiểu về cơ chế sinh học, chỉ định và những chú ý của phương pháp này nhé.
1. Lịch sử và những cải tiến kỹ thuật Corticotomy
Cha đẻ kỹ thuật này là Kole, năm 1959 ông giới thiệu kỹ thuật bóc tách xương ổ răng để đạt được sự di chuyển răng và ngăn ngừa tái phát. Ông đã thực hiện kỹ thuật cắt xương vỏ và một phần xương tuỷ trên nhiều trường hợp sai khớp khác nhau. Kết quả cho thấy hiệu quả tăng di chuyển và không gây tổn thương tuỷ răng sau 6 tháng theo dõi. Ông đưa ra giả thuyết “Chuyển động của răng liên quan đến di chuyển xương khối và các mô xung quanh.”
Tuy nhiên do lo lắng về tính xâm lấn phẫu thuật mà phương án này không được ứng dụng rộng rãi. Bệnh nhân cũng e ngại thực hiện phẫu thuật gia tốc này.
Sau đó, để giảm thiểu mức độ xâm lấn Duker đã bổ xung thêm vào kĩ thuật của Kole lưu ý để lại 2mm xương dưới gai nướu ko can thiệp. Việc cắt xương ổ răng được cho là thúc đẩy quá trình di chuyển dựa trên nguyên lý loại bỏ cản trở vật lý.
Các bạn có thể tưởng tượng đơn giản như thế này: 1 chiếc răng nằm trong xương ổ như cái cây nằm trong đất. Để di chuyển cái cây đi, bác sĩ sẽ buộc dây và dùng xe để kéo cả cụm. Theo thời gian sự kiên trì và đáp ứng thích nghi kỳ diệu của thực thể sống, cái cây sẽ di chuyển theo như mong muốn. Tuy nhiên nhiều tình huống nền đất quá cứng hoặc có sỏi đá vật cản phía dưới thì dù kéo kiểu gì cũng không nhúc nhích. Lúc đó bác sĩ sẽ đào đất xung quanh, để cho đất bớt chắc và lại kiên trì kéo thì sẽ hiệu quả hơn nhiều. Ví dụ về quan hệ cây và đất chúng tôi chỉ mượn tạm để minh họa cho các bạn dễ hiểu, còn đương nhiên cơ thể sống con người thì đặc thù hơn như vậy.
Năm 2001, Frost và cộng sự đã thực hiện các nghiên cứu và cho rằng việc tăng tốc di chuyển răng sau khi cắt xương ổ răng không phải dựa trên nguyên lý loại bỏ cản trở vật lý mà do thay đổi tốc độ khử khoáng – khoáng hóa xương ổ vùng cắt ở mức độ tế bào với thuật ngữ “vận chuyển ma trận xương”.
Gần đây, vấn đề này được quan tâm và ứng dụng nhiều hơn với những thiết bị mới như Corticision, Piezocision, vi phẫu thuật cắt xương với mức độ can thiệp tối thiểu được đưa vào điều trị.
Hiện tại, chỉ định cắt xương vỏ với hỗ trợ của công nghệ sóng siêu âm Piezotome, xâm lấn tối thiểu và an toàn cho hệ mạch nuôi dưỡng quanh răng. Tại nha khoa Thuỳ Anh, cũng đã trang bị đầy đủ máy móc hiện tại để có thể can thiệp chỉ định này an toàn và giảm khó chịu tối đa cho bệnh nhân.
2. Cơ chế sinh lý của kỹ thuật Corticotomy
Sự tăng tốc độ di chuyển răng sau khi thực hiện Corticotomy được giải thích dựa trên cơ chế sinh học tế bào của hiện tượng “tăng tốc khu vực” (RAP) của Harold Frost – một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình năm 2001.
RAP là phản ứng mô đáp lại những kích thích lên vùng mô bị tác động, giúp tăng phản ứng chữa lành bằng cách tăng chuyển hoá xương và giảm mật độ vùng xương chịu tác động. Nhờ tăng khả năng hoạt động của tế bào tạo xương và huỷ xương, song song với đó là sự tăng lên của tế bào viêm và phản ứng viêm cơ thể. Đây chính là cơ chế tự bảo vệ SOS mà cơ thể phát tín hiệu để đáp ứng lại các nhát cắt có chủ ý của nha sĩ.
Người ta cho rằng chấn thương phẫu thuật gây ra tình trạng loãng xương tạm thời và hồi phục ở xương ổ răng, làm giảm sức cản cơ học và cho phép di chuyển răng qua xương xốp. Đồng thời thể tích xương ổ răng được tăng lên sau phẫu thuật.

Phản ứng tăng tốc RAP kéo dài một khoảng 3 – 4 tháng sau can thiệp. Nghiên cứu của Abbas cho thấy chuyển động của răng sẽ nhanh hơn từ 1,5 đến 2 lần nếu chỉnh nha có hỗ trợ corticotomy. Ngoài ra tỷ lệ tiêu ngót chân răng liên quan nhiều tới mức độ cứng của xương cũng giảm xuống so với nhóm không can thiệp.
Sau đây chúng tôi sẽ mô tả phần quan trọng nhất, kỹ thuật thực hiện như thế nào. Phần này sẽ giúp các bạn hình dung và có tiêu chuẩn để nói chuyện với nha sĩ của mình, nhất là khi bạn nhận được một trao đổi sẽ thực hiện kỹ thuật cắt xương vỏ trong lần hẹn tới. Bạn cũng có thể chủ động nha sĩ thực hiện cắt xương vỏ khi mãi mà khoảng trống không thể đóng, chiếc răng lạc chỗ không chịu đi vào vị trí…
3. Cách thực hiện kỹ thuật Corticotomy
3.1. Cắt xương vỏ: Các đường cắt sẽ đi qua phần xương vỏ nhưng không đi vào xương tủy.
3.2. Cắt xương ổ răng: Đường cắt đi qua xương vỏ và một phần xương tuỷ.
Có 2 dạng đường cắt là đường cắt dọc và đường cắt ngang:
– Đường cắt dọc đi qua kẽ bên của răng và vùng cần di chuyển đến, cách dây chằng nha chu 3mm. Đường cắt dọc được khuyến cáo cách mào xương ổ răng về phía ngách hành lang 3 – 5mm để tránh những tác dụng không mong muốn lên nha chu sau hồi phục.
– Đường cắt ngang được đặt trên vùng xương chóp chân răng 5mm – 1cm tránh các hệ mạch nuôi dưỡng chóp.

Quy trình thực hiện sẽ được vô cảm bằng gây tê tại chỗ. Bộc lộ toàn bộ hoặc một phần vạt xương vùng can thiệp. Vô khuẩn và sử dụng các phương án cắt cơ học bằng piezotome.
Sau khi thực hiện xong, bác sĩ có thể đặt lực di chuyển răng luôn hoặc sau 2 tuần. Lực di chuyển răng mạnh hơn được đề xuất để tăng tốc di chuyển.

4. Chỉ định và chống chỉ định của kỹ thuật Corticotomy
4.1: Chỉ định
Di chuyển răng kết hợp cắt xương ổ răng có thể áp dụng ở nhiều trường hợp. Chỉ định đa dạng với các dạng sai hình khớp cắn để rút ngắn thời gian điều trị:
– Điều trị khấp khểnh răng từ vừa đến nặng ở ca hạng 1 xương.
– Hô xương hàm trên nhiều có thể kèm cười hở lợi với đường cắt xương vùng cửa – khẩu cái.
– Các ca cắn hở với vùng xương ổ răng phía trước khô cứng.
– Kéo răng nanh, răng cửa, dựng trục răng hàm…
– Khớp cắn chéo cần mở rộng hàm trên nhanh chóng.
4.2: Chống chỉ định
Dành cho những bệnh nhân có bệnh nền nha chu viêm nhiễm. Những trường hợp có răng chữa tủy chưa hiệu quả cũng không khuyến cáo thực hiện.
Các bệnh nhân có sử dụng thuốc chống viêm corticosteroid, bisphosphonates, thuốc chống viêm không steroid ức chế phản ứng viêm sẽ gặp bất lợi vì không thể tạo ra phản ứng viêm vô trùng mong muốn RAP. Chống chỉ định những trường hợp đã điều trị xạ trị vì phản ứng lành thương xảy ra không hiệu quả.
Mặc dù kỹ thuật Corticotomy là một thủ thuật xâm lấn nhưng đã được kiểm chứng với những báo cáo lâm sàng có khả năng tăng tốc chỉnh nha, giảm sức cản bề mặt và độ cứng của xương giúp răng di chuyển dễ dàng và nhanh chóng hơn. Tuy nhiên cần kiểm soát tiền sử dùng thuốc cũng như các đặc điểm xương và nha chu của bệnh nhân để chỉ định đúng. Đây cũng là một lựa chọn tuy nhiên không bắt buộc.
NHA KHOA THÙY ANH – HỆ THỐNG NHA KHOA UY TÍN HÀNG ĐẦU VIỆT NAM
Chuyên sâu về: Niềng răng, trồng răng implant, trồng răng toàn hàm all on 4, nhổ răng khôn, điều trị cười hở lợi, bọc răng sứ, dán sứ veneer, điều trị khớp thái dương hàm…
Hotline: 0869.800.318 – 0965.800.318
Fanpage: fb.com/Thuyanhclinic.HN
Youtube: Youtube.com/nhakhoathuyanh