Răng xỉn màu do nhiễm tetracycline có nên dán sứ veneer không?

Khi tìm kiếm trên thư viện trực tuyến Pubmed theo từ khóa “Sự hài lòng của bệnh nhân với thẩm mỹ răng miệng hiện tại”, Nha khoa Thùy Anh nhận thấy đa số các nghiên cứu đều có kết luận tương đồng rằng màu sắc răng là yếu tố lớn nhất khiến mọi người không tự tin về hàm răng của mình (>50%) Tỉ lệ này khá cao so với các nhu cầu bệnh lý thực tại, và mọi người đều có xu hướng muốn cải thiện để hàm răng trắng sáng hơn. 

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra ố vàng răng, tùy từng trường hợp chúng ta sẽ lựa chọn tẩy trắng, dán sứ hoặc bọc chụp làm phương án điều trị. Trong bài viết dưới đây, mời các bạn cùng tìm hiểu về một loại răng đổi màu dường như là thách thức nhất với nha sĩ trong điều trị thẩm mỹ răng xỉn màu do nhiễm tetracycline. Các bạn hãy cùng chúng tôi thảo luận về các câu hỏi “Liệu nha khoa bảo tồn có thể dùng những miếng dán sứ rất mỏng (dán sứ veneer) để che đi màu tối của loại răng này không? Và mức độ lên màu kỳ vọng là như thế nào?”

Thế nào là răng bị nhiễm màu tetracyclin?

Tetracyclin là một nhóm thuốc kháng sinh phổ rộng, nếu sử dụng cho phụ nữ mang thai hoặc trẻ em dưới 8 tuổi, tức là thời kì răng đang phát triển, thuốc sẽ tạo ra một phức hợp với ion Canxi trong răng dẫn đến sự đổi màu cả răng sữa lẫn răng vĩnh viễn. Sự đổi màu này là vĩnh viễn do đã ngấm sâu vào trong răng, có thể từ màu vàng hoặc xám sang màu nâu. Màu sắc răng sẽ tăng nặng thêm khi răng mọc và tiếp xúc với ánh sáng- kết quả sản phẩm oxy hóa của tetracyclin do ánh sáng (Bevelander và cộng sự 1961, Atkinson và Harcourt 1962). Từ đây chúng tôi khuyến nghị các bậc phụ huynh khi con sử dụng kháng sinh thì nên hỏi bác sĩ kê đơn, đây là dòng kháng sinh gì và phải đặc biệt thận trọng với Tetracyclin. 

Màu sắc và mức độ nghiêm trọng của các hình thái ố là khác nhau phụ thuộc liều lượng, loại thuốc, thời gian sử dụng trong các giai đoạn phát triển răng. Điều này có nghĩa là trong thời gian răng đang phát triển, nếu càng sử dụng thuốc với liều lượng lớn, giai đoạn sớm và thời gian kéo dài thì răng nhiễm màu càng nặng, việc điều trị thẩm mỹ sau này càng khó khăn hơn. 

Điều quan trọng là phải hiểu sự đổi màu này được phân loại như thế nào trước khi điều trị thẩm mỹ vì mỗi phân loại khác nhau đặt ra sự phức tạp ngày càng lớn. Theo phân loại của Jordan và Boksman, có 4 mức độ nhiễm màu tetracyclin:

    • Mức độ 1 – Nhẹ nhất: Vết ố có hơi vàng hoặc hơi xám, phân bố đều màu trên răng và không có dải phân cách.
    • Mức độ 2 – Vừa phải: Màu sắc dao động từ nâu vàng đến xám đen, phân bố đều màu trên răng.
    • Mức độ 3 – Nặng: Răng có màu xanh xám hoặc hơi đen và xuất hiện dải phân cách trên răng.
    • Mức độ 4 – Rất nặng: Màu sắc răng đậm, các vết sẫm màu kèm theo dải rõ rệt. 

Chúng ta hãy tóm tắt một chút: Mức độ 1,2 sự đổi màu gần như đồng đều trên răng, khác nhau vì sự tăng dần độ đậm màu; sang đến mức độ 3 và 4, xuất hiện thêm nhiều dải màu sắc và răng càng sẫm màu hơn, thể hiện sự khó khăn càng tăng khi phục hình thẩm mỹ.

Nhìn vào hình minh họa bên trên để thấy rõ mức độ 1=>4 tương ứng hình A=>D. Khi thực hiện các điều trị thẩm mỹ, chúng ta cần phải che đi màu nền tối bên dưới bằng màu sứ sáng hơn mà lại phải trông tự nhiên như răng thật, quả là một thách thức với nha sĩ thẩm mỹ khi “phải làm sao cho sứ đủ mờ để che màu đục của răng và thiết kế sứ đủ trong để trông đẹp và tự nhiên”. 

Trong bài viết này, xin được bỏ qua các yếu tố phụ trợ như loại sứ, tay nghề kỹ thuật viên chế tác sứ (hãy coi như chúng đã hoàn hảo), mà chú trọng vào điều được cho là quan trọng nhất: lượng mô răng được mài.

Nếu chúng ta chọn bọc sứ toàn bộ thì việc này trở lên đơn giản, do lượng mô răng mài đi nhiều, khoảng không gian xử lý màu của sứ nhiều hơn giúp tạo ra những màu răng sáng như kỳ vọng. Tuy nhiên, có không ít bệnh nhân đến với chúng tôi mong muốn một can thiệp tối thiểu và ít xâm lấn hơn bằng miếng sứ dán veneer (mài mô răng ít hơn). Đây là một mong muốn thỏa đáng, nhưng có nên hay không? 

Có nên dán sứ veneer cho răng xỉn màu nhiễm tetracycline? 

Không có một tài liệu nào trả lời chắc nịch về việc nên hay không nên dán sứ veneer cho răng tetracyclin, điều này phụ thuộc rất nhiều từ sự tương đồng giữa quan điểm điều trị phía nha sĩnguyện vọng lên màu như thế nào của bệnh nhân

Đầu tiên, chúng ta nên điểm qua một vài khái niệm cơ bản về động học màu răng bình thường và răng tetracyclin khác nhau như thế nào để từ đó hiểu về khả năng che màu xỉn răng ra sao? 

Nhìn vào hình ảnh bên trái, ta có thể thấy răng gồm lớp men răng ở ngoài cùng, không màu, trong mờ và tiếp đó là lớp ngà răng. Ở răng tự nhiên, màu răng quyết định bởi lớp ngà, màu nền ngà răng càng tối thì răng càng sẫm màu; còn men răng với các hiệu ứng quang học tạo ra độ trong mờ và độ sáng, lớp men răng càng dày thì hàm răng càng sáng và ngược lại. Nếu như cấu trúc men, ngà thay đổi, đặc tính truyền sáng, phản xạ ánh sáng của răng cũng thay đổi, dẫn đến sự thay đổi về màu sắc. Răng nhiễm màu tetracyclin không có khả năng hấp thụ và phản xạ ánh sáng như răng bình thường, ánh sáng xuyên qua ít khiến răng kém trong suốt hoặc mờ đục hơn. 

Vậy nên để răng nhiễm màu trông trắng và tự nhiên hơn sau khi làm thẩm mỹ thì độ dày của lớp sứ có vai trò rất quan trọng vì vừa phải che đi được lớp nền tối màu bên dưới lại còn phải tạo ra được độ tự nhiên của răng. Với miếng dán sứ veneer, việc mài mô răng giới hạn chủ yếu ở lớp men, nên theo chúng tôi, chỉ định của veneer với răng nhiễm màu tetracyclin cũng nên hạn chế nếu muốn đem lại một kết quả hoàn hảo. 

Độ dày tối thiểu miếng sứ veneer để che màu là bao nhiêu? 

Binting Xu và cộng sự (2019) đã chỉ ra rằng độ dày của lớp sứ là yếu tố then chốt tạo ra màu sắc; sứ mô phỏng đúng cấu trúc của răng gồm lớp men sứ, lớp ngà sứ; tỉ lệ phù hợp giữa 2 lớp sẽ tạo ra màu sắc theo mong muốn. Trên hình ảnh phía trên bên phải chúng ta nhận thấy sự thay đổi màu sắc rất rõ ràng khi thay đổi tỉ lệ giữa 2 lớp sứ ngà/men. Mặt dán sứ được sản xuất với các độ dày khác nhau, tùy từng trường hợp, dao động từ rất mỏng 0.3mm đến 1.5mm, veneer càng tăng độ dày thì khả năng che màu càng tốt nhưng lại làm giảm độ trong để tạo ra tính tự nhiên của răng.

Bảng so màu VITA Classical

Đây là vỉ so màu cơ bản, với 4 nhóm màu: A (nâu), B(vàng), C(xám), D(đỏ). Màu răng cơ bản thường ở nhóm A,B. Xếp theo độ sáng tối có thể thấy C4 là màu tối nhất trong bảng màu. Màu răng tetracyclin mức độ nặng có thể  còn tối hơn nữa. Theo Niloofar Shadman và cộng sự, nghiên cứu về miếng dán sứ hay được sử dụng (IPS emax press), độ dày tối thiểu để che đi màu răng xỉn nghiêm trọng (mức C4) là 0.8mm ( với 0.4mm là lớp sườn đục, và 0.4mm là lớp sứ phủ tạo độ trong mờ men răng lên màu sáng nhất A1). Như vậy, lượng mô răng cần mài đi tối thiểu là 0.8mm để đạt được màu từ C4 lên A1. 

Trong cuốn “The Science and Art of Porcelain Laminate Veneer”, Dr. Galip Gurel cũng đưa ra quan điểm: Cứ 0,2mm mài sửa soạn sẽ tăng được 1 tông màu của răng, tức là từ màu A4 cần 0.8mm để lên màu A1. Hình ảnh bên dưới đây mô phỏng lượng mô răng có thể mài tối đa ở răng khi thực hiện dán sứ veneer. 

Trong một chiếc răng, độ dày men ngà khác nhau từ phần cổ (màu đen), phần giữa (màu đỏ) đến rìa cắn (màu xanh lam). Có thể thấy không phải lúc nào chúng ta cũng đạt được độ dày 0.8mm ,đặc biệt là vùng răng hàm dưới và vùng cổ răng. Những răng càng sẫm màu (tối hơn màu C4)  thì việc thực hiện miếng dán veneer với kết quả thẩm mỹ tối ưu dường như là không thể. 

Mô phỏng độ dày mô răng mài tối đa khi thực hiện dán veneer với 10 răng hàm trên và 10 răng hàm dưới

Như vậy, theo chúng tôi, để tạo ra một màu sắc thẩm mỹ tốt, chúng ta chỉ nên chọn veneer trong những trường hợp nhiễm màu mức độ 1 và 2, tức là màu sắc thay đổi nhẹ, khi sự nhiễm màu là đồng nhất trên toàn bộ bề mặt răng thì khả năng xử lý màu của miếng dán sứ sẽ tốt nhất với độ dày sứ phù hợp. Ở mức độ 3 và 4, khi răng đã hình thành nhiều dải màu trên thân răng và kết hợp các màu xám, đen, vàng đậm, thậm chí có những dải màu còn tối hơn bảng so màu truyền thống (hình 1) thì việc đạt màu sắc hoàn hảo là không thể. Răng nhiễm màu nặng có thể trắng lên nhưng sẽ trông đục và thiếu tính tự nhiên. 

Đây là quan điểm hoàn toàn từ phía nha sĩ, bên cạnh đó chúng tôi còn muốn xét đến yếu tố thứ hai là kỳ vọng của bệnh nhân. Nhiều bệnh nhân thật sự chỉ muốn răng mình trắng hơn so với màu răng cũ đen xỉn, chứ không quá chú trọng vào những hiệu ứng quang học tạo độ trong suốt hay độ sáng tối ưu của răng thật. Hãy nhìn hình ảnh dưới đây, sau khi thực hiện miếng dán sứ veneer, bệnh nhân đã vô cùng hài lòng với màu sắc trắng ở mức độ này, vì nhận thấy màu sắc đã tốt hơn rất nhiều so với màu răng cũ. Đây là 2 trường hợp răng nhiễm màu tetracyclin mức độ 3 và 4. Kì vọng của bệnh nhân chỉ cần làm màu trắng hơn 1 chút thì rõ ràng miếng dán sứ đã đạt yêu cầu. 

Các bạn hãy cùng xem một hình ảnh tiếp theo: 

Bạn khách hàng đã quyết định chọn chụp sứ với trường hợp răng nhiễm tetracycline độ 3 với nhiều dải màu không đồng đều trên răng. Khoảng không gian sứ đủ nhiều đã tạo ra độ trắng tối đa cho răng nhưng vẫn đem lại một sắc thái tự nhiên, trong trẻo và có hồn. 

Nha sĩ sẽ thăm khám và đưa ra lời khuyên phù hợp với tình trạng răng của bạn, còn kỳ vọng thực tế của bạn ở mức độ nào thì chúng ta hãy cùng xem những hình ảnh và số liệu thực tế ở trên. Ngoài ra cũng cần nói thêm, hiện tại nha khoa hiện đại đã phát triển bước đầu kỹ thuật dán với veneer Zirconia, sự che màu răng với giải pháp dán có triển vọng cải thiện nhiều hơn trong tương lai. Tuy nhiên vẫn cần thêm nhiều bằng chứng và các nghiên cứu để đưa ra các khuyến cáo đại trà. Chúng tôi hi vọng bạn có thể đưa ra được lựa chọn thực sự phù hợp với hoàn cảnh, đặc điểm địa phương và mong muốn của bản thân. 

>>> Xem thêm: https://nhakhoathuyanh.com/dan-su-veneer-phuong-phap-tham-my-rang-duoc-ua-chuong-nhat-hien-nay-voi-triet-ly-xam-lan-toi-thieu/

NHA KHOA THÙY ANH – HỆ THỐNG NHA KHOA UY TÍN HÀNG ĐẦU VIỆT NAM

‍‍Chuyên sâu về: Niềng răng, trồng răng implant, trồng răng toàn hàm all on 4, nhổ răng khôn, điều trị cười hở lợi, bọc răng sứ, dán sứ veneer, điều trị khớp thái dương hàm…

Hotline: 0869.800.318 – 0965.800.318

Fanpage: fb.com/Thuyanhclinic.HN

Youtube: Youtube.com/nhakhoathuyanh

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Bài viết cùng chuyên mục
phone
phone no background